Nieuws

Wetenschapper in de spotlights

Een bij LYMMCARE betrokken wetenschapper vertelt meer over zijn of haar werk. Dit maal Tom Hofland, die onderzoek verricht naar de interacties tussen chronische lymfatische leukemie, het immuunsysteem en virussen.

Tom Hofland

Tom Hofland is in 2009 begonnen aan de studie Biomedische Wetenschappen aan de Universiteit Utrecht, met een master specialisatie op het gebied van Infectieziekten en het Immuunsysteem, en studeerde in september 2014 af. Tijdens zijn studie heeft hij stage gelopen op het laboratorium Immunologie van het UMC Utrecht waar hij onderzoek verrichtte naar specifieke immuun cellen gericht tegen verschillende virussen. Daarnaast heeft hij ook een buitenlandse stage gevolgd aan de University of Florida, waar hij onderzoek deed hoe een zogenaamd oncolytisch (kanker dodend) virus aan leukemie cellen kan binden. Tijdens deze buitenlandse stage heeft hij in een totaal andere (werk)cultuur ervaring kunnen opdoen, wat voor hem aanzienlijke toegevoegde waarde had dan een tweede stage in Nederland te volgen.

 

Tijdens deze twee stages heeft Tom goed kennis kunnen maken met de academische onderzoekswereld in zowel Nederland als de Verenigde Staten. Hierdoor heeft hij kunnen zien hoe het doen van onderzoek in een UMC veel wetenschappelijke uitdagingen en mogelijkheden biedt, die zich zeer laten transleren naar de patiënt. Vandaar dat hij na zijn studie niet alleen door wilde gaan in het onderzoek, maar dit ook bij voorkeur zou doen op een plek waar zijn laboratoriumwerk direct toepasbaar zou zijn voor de patiënten.

 

Tom is tijdens zijn studie gefascineerd geraakt door het zeer gecompliceerde samenspel tussen pathogenen en hun gastheer, de mens. Vooral de interactie tussen pathogenen en het immuunsysteem prikkelt hem, waardoor hij na zijn studie afgerond te hebben op zoek ging naar een PhD-positie op dit gebied.

 

Via deze weg is hij terecht gekomen op een PhD-project dat wordt begeleid door Prof. Dr. A.P. Kater, Dr. S.H. Tonino en Prof. Dr. M.H.J. van Oers, wat de samenhang tussen chronische lymfatische leukemie (CLL), het gezonde immuunsysteem en virale infecties bestudeerd.

 

De interacties tussen chronische lymfatische leukemie, het immuunsysteem en virussen

Chronische lymfatische leukemie (CLL) is de meest voorkomende bloedkanker onder volwassenen in de Westerse wereld. Hoewel er chemotherapieën bestaan die CLL kunnen onderdrukken, treedt er na verloop van tijd vaak chemoresistentie op, wat een complete genezing onmogelijk maakt. Voor het ontwikkelen van chemoresistentie zijn CLL cellen sterk afhankelijk van andere gezonde cellen. In het micromilieu van het beenmerg treedt er veel interactie op tussen CLL cellen en andere gezonde cellen van ons immuunsysteem.

 

Eén van de cellen die een rol lijken te spelen zijn de T-cellen. In patiënten met CLL wordt een verhoogd aantal geactiveerde T-cellen in het bloed waargenomen, in het bijzonder T-cellen die gericht zijn tegen virussen (zoals het cytomegalovirus, CMV). Echter is gebleken dat T-cellen van CLL patiënten niet meer in staat zijn hun immunologische functies uit te voeren. Ook is niet bekend hoe de T-cellen van CLL patiënten geactiveerd zijn geraakt. Deze bevindingen suggereren een interactie tussen de leukemie cellen van CLL, ons gezonde immuunsysteem (in het bijzonder T-cellen) en virale infecties.

 

Het onderzoek van Tom gaat deze interacties dieper bestuderen. Hij zal gaan kijken naar T-cellen gericht tegen virussen (CMV, Epstein-Barr virus en Influenza virus) in patiënten met CLL en de invloed van deze virale immuniteit op het verloop van de ziekte. Door het extensief bestuderen welke moleculen virus-specifieke T-cellen tot expressie brengen in CLL patiënten met behulp van flow cytometrie, in combinatie met functionele proeven, kunnen de effecten van CLL op deze T-cellen worden bestudeerd. Aan de hand van die resultaten zullen de interacties tussen het gezonde immuunsysteem en CLL ook in een muismodel verder worden onderzocht, waardoor het in detail volgen van deze interacties mogelijk wordt en deze nog beter kunnen worden ontrafeld. Door het dieper bestuderen van de interacties tussen de CLL cellen en het gezonde immuunsysteem, kunnen er nieuwe inzichten gevormd worden die wellicht kunnen leiden tot nieuwe behandelingsstrategieën, wat uiteindelijk de overleving van CLL patiënten kan vergroten.